Gümüşhane'nin neyi meşhurdur? Gümüşhane'nin meşhur şeyleri

Gümüşhane ilinin meşhur şeyleri burada yazılanlarla sınırlı olmamak üzere kısaca şunlardan oluşur:

Gümüşhane'nin meşhurları

• Gümüş Madeni: Osmanlı döneminde yetmiş kadar maden ocağının bulunduğu Gümüşhane, Anadolu'daki tek gümüş madeni konumuna sahipti ve gümüş sikkelerin karşılandığı merkezlerdendi.
• Gümüşhane Deleme Peyniri: Doğal yöntemlerle asitliği geliştirilen inek sütünün kesilmesi ve pıhtılaşması ile üretilen çökeleğin yağlı süt ile haşlanması ve yoğrulup şekillendirilmesi ile maya kullanılmadan üretilen, homojen görünümlü, gözeneksiz, ısıtılınca eriyebilen, hafif mayhoş bir tada ve yoğun süt aromasına sahip olan ve taze veya olgunlaştırılarak tüketilebilen yarı sert bir peynir türü.
• Gümüşhane Dut Pestili: Dutların kaynatılmasıyla elde edilen şıraya, un, ceviz, fındık ve diğer pestillerden farklı olarak içeriğine bal ve sütte eklenerek yapılan ve bu sayede diğer pestillere göre daha parlak ve yumuşak olan bir pestil türü.
• Gümüşhane Dölek Güveci: Dölek köyünde çevredeki tepelerden toplanan kilin el ile şekillendirilmesi, parlatılması, kurutulup tandırda pişirilmesi, tandırdan çıkınca da iyice sağlamlaşması için üzerine süt ya da ayran dökülmesi ile yapılan kapaklı ve büyük bir toprak tencere ve çömlek türü.
• Gümüşhane Ekmeği: Ekmeklik buğday ununun, su, yaş ekmek mayası ve %15-30 ekşi hamurla karıştırılıp taş fırınlarda pişirilmesiyle yapılan, 2-5 kg ağırlığında, kalın kabuklu ve yuvarlak bir ekmek türü.
• Gümüşhane Kömesi: İpliklere dizilmiş ceviz içlerinin dut şırası, bal, süt, şeker ve un ile yapılmış karışıma batırılıp kurutulması ile yapılan ve cevizli sucuk olarak da bilinen bir tatlı atıştırmalık türü.
• Gümüşhane Kuşburnusu: Kuşburnunun Türkiye'de doğal olarak yetişen 27 türünün 17'sinin yetiştiği Gümüşhane, yıllık yaklaşık 1500 ton kuşburnu üretimiyle de Türkiye'nin en fazla kuşburnu üretimi yapan ilidir.
• Gümüşhane Sironu: Ateş üzerinde sacda pişirilen yufkaların rulo halinde 4-6 kez katlanması ve 1-2 cm boyunda lokum büyüklüğünde kesilmesi, servis edilirken üzerine sulandırılmış süzme yoğurt, kızartılmış tereyağı ve isteğe göre ceviz parçaları serpilmesiyle yapılan ve aperatif veya meze olarak tüketilen bir hamur işi türü.
• Gümüşhane Şeker Fasulyesi: Latince adı Phaseolus vulgaris L. türünden elde edilen, uzun-yuvarlak görünümlü, beyaz renkli ve göbek kısmı sarı benekli olan, hafif unsu, pamuksu, yumuşak tadı ve ağır demlenmeden kaynaklanan yüksek bir aroması bulunan ayrıca 13-18 dakika gibi oldukça kısa bir sürede pişen bir şeker fasulyesi türü.
• Kelkit Şeker Fasulyesi: Latince Phaseolus vulgaris L. elipticus Mart alt sınıfında yer alan, oval şekilli beyaz tohumları üzerinde pembe renkli lekeleri bulunan, taneleri etli, gevşek dokulu ve lezzeti olan ve kolay pişen bir şeker fasulyesi türü.
• Kelkit Zilli Kilimi: Özel eğitimli ustalar tarafından kirmanla (iğ) eğilerek kökboyası ile boyanmış koyun yünü ipliklerle el tezgahlarında kara nakış, ger, kurbağacık, eğri zincir, beş fırlam ve çerçeve gibi motifler kullanılarak dokunan bir kilim türü.
• Kürtün Araköy Ekmeği: Un, su, ekşi maya (genellikle bir önceki üretimden ayrılan ekşi hamur) ve tuzdan oluşan hamurun şekillendirilip taş fırınlarda pişirilmesiyle elde edilen, yuvarlak şekilli, 3,5 - 5 kg ağırlığında ve 13 - 18 cm yüksekliğinde olan geleneksel bir ekmek türü.
• Karaca Mağarası: Sarkıtlar, dikitler, sütunlar, org desenli duvarlar, bayrak şekilleri, fil kulakları, mağara çiçekleri, traverten basamakları, mağara gülleri ve mağara içi traverten havuzları gibi oluşumlar sergileyen ve fosil bir mağara olan Karaca Mağarası Gümüşhane'nin Torul ilçesinde yer alır.
• Tomara Şelalesi: Yörede "Kırk Gözeler" adıyla bilinen ve dağın içerisinden çıkan 40 ayrı su kaynağının yaklaşık 15 metre yükseklikten dere yatağına döküldüğü Tomara Şelalesi Gümüşhane'nin Şiran ilçesinde yer alır.
• Torul Kalesi ve Seyir Terası:Torul Kalesi Orta çağda savunma ve gözetleme yapılmış olan ve Fatih Sultan Mehmet döneminde Osmanlı topraklarına katılmış olan bir kaledir. Torul Kalesi'ne yakın bir zirveye kurulmuş olan cam seyir terası ise yerden 240 metrelik yüksekliğiyle Türkiye'de ki en yüksek cam seyir teraslarından biridir.