Konya'nın neyi meşhurdur? Konya'nın meşhur şeyleri

Konya ilinin meşhur şeyleri burada yazılanlarla sınırlı olmamak üzere kısaca şunlardan oluşur:

Konya'nın meşhurları

• Akçabelen (Çetmi) Şeker Fasulyesi: Beyşehir ilçesi Akçabelen mahallesinde 100 yıldan uzun süredir tohum değiştirilmeden, atadan kalma tohumlarla ve geleneksel yöntemlerle üretimi yapılan Çetmi Şeker Fasulyesi, diğer fasulyelere göre oldukça lezzetli, protein oranı yüksek ve çabuk pişen bir fasulye türüdür.
• Akşehir Hersesi: Kurutulmuş ya da kemikli et, buğday ve nohuttan oluşan, toprak küpte mahalle fırınında genellikle Cumartesi gecesi sabaha kadar pişirilip Pazar günü sabah kahvaltısında yenen bir tür etli yemek.
• Akşehir Kirazı: Kendine has hafif mayhoş bir aroması, tadı ve lezzeti bulunan, parlak koyu kırmızı renkli meyvesi geniş bir kalp şeklinde, iri, gevrek, sulu, sert ve dayanıklı olan bir kiraz türü.
• Akşehir Peynir Baklavası: Baklava yufkasının arasına tuzsuz taze inek peyniri konularak pişirilen ve sıcak olarak servis edilen bir tatlı türü.
• Akşehir Tandır Kebabı: Akşehir yaylalarında otlayan kuzuların ön kol ve sırt kısımlarından elde edilen etlerin yine aynı kuzunun yağlarıyla birlikte bakır kazanlara yerleştirilerek taş fırınlarda ve meyve odunu közünde 5-6 saat pişirilmesiyle yapılan ve satır ile doğranıp pide üzerinde servis edilen bir kebap türü.
• Bozkır Tahini: Su ile ıslatılan susam tohumlarının kabukları ayrıldıktan sonra ardıç odunu yakılan fırınlarda kavrulup, su gücüyle çalışan taş değirmenlerde ezilmesiyle ve 100 yıllık eski yöntemlerle yapılan, açık-koyu kehribar renginde olan ve ardıç odunu ateşinde kavrulduğundan da kendine has bir tütsü aroması bulunan bir tahin türü.
• Ereğli Beyaz Kirazı: Yüzyılı aşkın bir süredir ilçede yetiştirilen ve açık sarı renkli bir kiraz türü olan Beyaz Kiraz (Starks Gold), nadir yetişen, dünyada ve ülkemizde ender bölgelerde üretilebilen, çok değerli ve lezzetli bir kiraz türü.
• Ereğli Koyun Yoğurdu: Coğrafi sınırda beslenen koyunlardan elde edilen sütlerin, önceden kızdırılmış kazanlara birden boşaltılıp ilk temasta bir miktar yanmasının sağlanması ve kaynatılıp ılıtıldıktan sonra bir önceki koyun yoğurdu ile mayalanması ile elde edilen kendine has yanıksı bir aromaya sahip olan yağ oranı yüksek bir yoğurt türü.
• Ereğli Siyah Havucu: Ereğli topraklarında yüksek oranda bulunan ve bir tür antioksidan olan antosiyanin adlı mor pigment içeriği sayesinde koyu renkli yetişen, şalgam suyu yapımında ve gıda boyası amaçlı kullanılan bir havuç türü.
• Ereğli Uzun Kabağı: Açık yeşil renginde, 3-9 kg ağırlığında ve 50-150 cm boyunda olan ve Türkiye genelinde neredeyse sadece Ereğli ilçesinde yetiştirilen uzun kabaktan yapılan yemekler için ilçede yarışmalar da düzenlenir.
• Hüyük Çileği: Hüyük Çileği, Albion, San Andreas, Sweden ve Portola çeşitlerinden elde edilen düzgün şekilli, iri, orta-sert ve sulu olan, mineral ve vitamin içeriği yüksek olan, kendine has mayhoş-tatlı bir aromaya sahip olan bir çilek türüdür.
• Kadınhanı Tahinli Pidesi: Un, yaş maya, su ve tuzdan oluşan hamurun el ile yaklaşık 30 cm çapında kalın bir şekilde açılması, üzerine tahin ve tereyağı dökülüp isteğe göre ceviz içi eklenmesi, kenarlarından katlanarak kapatıldıktan sonra tel tel kıvama gelinceye değin iyice yoğrulması ve tepsiye sarmal şekilde döşenip üzeri el ile bastırılarak düzleştirildikten sonra taş fırında pişirilmesiyle yapılan, piştikten sonra da isteğe bağlı olarak ılık, soğuk ve/veya üzerine şerbet dökülerek tüketilebilen bir pide türü.
• Konya Bamya Çorbası: Kurutulmuş küçük çiçek bamya, kuşbaşı kuzu et, sadeyağ, kuyruk yağı, soğan, salça, limon, tuz ve su kullanılarak yapılan bir çorba türü.
• Konya Bütümet: Koyun ön kol, arka but veya kaburga kısımlarından elde edilen parça etlerin yumuşayana kadar bir süre haşlanması, yumuşayan etlerin alınıp üzerine süt dökülerek dinlendirilmesinin ardından kızgın yağda altlı üstlü kızartılması ile yapılan ve genellikle et suyu ile yapılmış pilav üzerinde servis edilen bir et yemeği türü.
• Konya Cimcik: Buğday unu, yumurta, tuz ve sudan oluşan hamurun oklava ile açılması, küçük kareler şeklinde kesilip karşılıklı uçlarının birleştirilmesi, kaynayan tuzlu suda pişirilmesi, tabağa alındıktan sonra üzerine kıymalı soğanlı ve sarımsaklı yoğurt soslarının dökülmesiyle yapılan bir yemek türü.
• Konya Çöpleme: Mühürlenmiş kuzu kuşbaşı et, iri iri doğranmış patlıcan, biber ve domates, sarımsak ve arpacık soğanların çöp şişlere dizilip tepsiye konulmasından sonra üzerine rendelenmiş domates, biber salçası, ezilmiş sarımsak ve sudan oluşan sosun gezdirilmesi ve fırında pişirilmesiyle yapılan bir yemek türü.
• Konya Domalan Yemeği: Kuşbaşı kavrulmuş yağlı koyun etine, tereyağı, doğranmış kuru soğan, domates ve domates salçası ve su eklenip pişirilmesinden sonra üzerine, Latince adı Tuber melanosporum olan, patates yumrusuna benzeyen ve patates gibi toprak altında büyüyen bir mantar olan domalan mantarlarının konulup kısık ateşte pişirilmesiyle yapılan bir yemek türü.
• Konya Etli Düğün Pilavı: Tereyağında kavrulan pirincin, büyükbaş hayvan kaval kemiğinden elde edilen kemik suyu kullanılarak, odun ateşinde, kalaylı bakır kazan içinde pişirilmesi; ve kuşbaşı şekilde kesilmiş taze düve etinin, yine odun ateşinde, hiçbir ekstra yağ katkısı olmadan, kendi yağında kavrulup pilav üzerine dökülmesi şeklinde hazırlanan ve genellikle düğün ve kutlamalarda yapılan bir ikram yemeği.
• Konya Etli Yaprak Sarması: Taze veya salamura asma yapraklarının, yağlı kıyma, ince bulgur, pirinç, soğan, domates ve baharatlarla hazırlanan iç harcı ile sarılıp et suyu, limon suyu ve tereyağı ile pişirilmesiyle yapılan bir yaprak sarması türü.
• Konya Etliekmek: Ustalarının el maharetiyle oldukça ince bir şekilde açtığı su, maya ve tuzdan oluşan hamurun üzerine, dana veya düve eti kıyması, domates, yeşil biber, maydanoz ve kuru soğandan oluşan harcın yayılıp meşe odunu ateşiyle yakılan fırınlarda pişirilmesiyle yapılan üstü açık ince bir pide türü.
• Konya Haside Tatlısı: Buğday ununun tuzsuz tereyağı ile pembeleşinceye kadar kavrulmasından sonra üzerine üzüm pekmezi dökülüp tatlandırılmasıyla hazırlanan ve "Konya Kara Helvası" olarak da bilinen bir tatlı türü.
• Konya Ildız Kökü Yemeği: Latince adı Helianthus tuberosustur olan ve yörede "ıldız kökü" olarak adlandırılan yer elmasıyla birlikte, havuç, patates, soğan, salça, pirinç, zeytinyağı, et suyu, kırmızı biber ve tuz kullanılarak yapılan ve sarımsaklı yoğurt ile servis edilen bir yemek türü.
• Konya İrmik Helvası: Çam fıstığı ve irmiğin fıstıklar sararıncaya kadar tereyağında kavrulması, üzerine kaynatılmış şekerli süt ilave edilmesi ve suyu çekene değin karıştırılarak pişirilmesiyle yapılan bir helva türü.
• Konya Kakırdaklı Börek: Böreklik buğday unu, süt, yaş maya ve beyaz şeker ile hazırlanan yumuşak kıvamdaki hamurun kalın ve oval biçimde el ile açılmasından sonra içine kakırdak (kavrulmuş kuyruk yağı), kuru soğan, domates, yeşilbiber, maydanoz, karabiber ve pul biberden oluşan harcın koyulması, yanlardan uçları üstte birleşecek şekilde kapatıldıktan sonra fırında pişirilmesiyle yapılan bir börek türü.
• Konya Kara Erik Kavurması: Kurutulmuş kara eriklere su ilave edilip kaynatılması, suyunu çekmeye yakın üzerine beyaz toz şeker eklenip birlikte kavrularak pişirilmesi sonra da üzerine eritilmiş tereyağı dökülmesiyle hazır hale gelen bir meyve kavurması türü.
• Konya Kayısı Hoşafı: Kayısı ve/veya zerdali kurusu, kuş üzümü kurusu, sarı üzüm kurusu, üzüm pekmezi, şeker ve su kullanılarak yapılan ve karanfil ve tarçın ile süslenerek soğuk olarak servis edilen bir hoşaf türü.
• Konya Kıtırlı Mantı: Buğday unu, yumurta, su ve tuzdan oluşan hamurun yufka şeklinde açılarak tavada hafifçe pişirilmesi, küçük kareler halinde kesilmesi, az bir miktar ayrılarak geri kalanının yeşil mercimek ile pişirilmesi, pişen mercimek-hamur karışımına sarımsaklı yoğurt ilave edilmesi, üzerine de hamurdan ayrılan ve tereyağında kavrulan hamur parçalarının (kıtırların) eklenmesi ve kırmızı toz biber ve karabiber serpilmesiyle hazır hale gelen bir hamur işi türü.
• Konya Kikirdekli Kesme Çorbası: Buğday unu, yumurta, tuz ve sudan oluşan hamurun yarısının yufka şeklinde açılması, 1-2 cm²'lik parçalar halinde kesildikten sonra suda haşlanırken üzerine süzme yoğurt ve ezilmiş sarımsak eklenmesi, piştikten sonra üzerine eritilmiş tereyağı gezdirilmesi ve önceden hamurun diğer yarısından hazırlanan ve yağda kızartılmış olan 1'er cm çapındaki küçük küre şeklindeki hamurların (kikirdeklerin) eklenmesiyle hazır hale gelen bir çorba türü.
• Konya Kuru Kabak Sarması: Yumuşayıncaya kadar haşlanan kuru kabakların içerisine, kıyma, ince bulgur, pirinç, kuru soğan, maydanoz, domates salçası ve çeşitli baharatlardan (karabiber, kırmızıbiber, nane, kimyon, tuz) oluşan iç harcının konulup verevli olarak sarılmasıyla yapılan bir sarma türü.
• Konya Menekşeli Pilav: Hafif haşlanmış yeşil mercimeğe bulgur ilave edilerek pişirilmesi ve üzerine kızgın tereyağının gezdirilerek dökülmesiyle yapılan ve bahar aylarında kır menekşeleriyle süslenerek servis edilen bir pilav türü.
• Konya Mevlana Şekeri: Ticari adı "Peynir Şekeri" olan, bakır kazanlarda 140 derece sıcaklıkta şeker, su ve limon tuzundan üretilen, sert görüntüsü olmasına karşın, yerken ağızda kolayca dağılan ve Dünya'da bir eşi benzeri daha olmayan beyaz renkli Mevlana şekeri 1950'li yıllardan bu yana üretilir.
• Konya Ovmaç Çorbası: Buğday unu, yumurta ve tuzdan oluşan hamurun elde ovalanmasıyla ve elekten geçirilmesiyle elde edilen ve ovmaç adı verilen şehriyeye benzer şekilli küçük hamur parçaları, yeşil mercimek, et suyu, tereyağı ve nane kullanılarak yapılan bir çorba türü.
• Konya Paluzesi: Kaynamakta olan suya yavaş yavaş nişasta ilave edilmesiyle koyulaşan karışıma bal eklenip kaynayıncaya kadar pişirilmesiyle yapılan ve servis edilirken isteğe göre üzerine tarçın ve gül suyu serpilen nar tanesi gibi meyveler koyulan jölemsi kıvamda geleneksel bir tatlı türü.
• Konya Patlıcan Bayıldan: Bir tepsi ortasına haşlanan ve tereyağı, salça ve soğan ile sote edilen kuşbaşı koyun etlerinin konulması, etlerin etrafına yuvarlak olarak kesilmiş ve tereyağında kızartılmış patlıcanların dizilmesi, üzerine kabuğu soyulmuş domates doğranması ve et suyu gezdirilmesi ve hepsinin bir arada biraz daha pişirilmesinden sonra söğrülmüş kıl biberlerinde yemeğin üzerine eklenmesiyle hazır hale gelen bir yemek türü.
• Konya Reyhan Şerbeti: Kaynar sıcak su içerisine reyhan otu, beyaz toz şeker, limon tuzu ve limon kabuklarının eklenip karıştırılmasından sonra soğumaya bırakılmasıyla üretilen bir şerbet türü.
• Konya Sac Arası: Buğday unu, yumurta, tereyağı, su ve tuzdan oluşan hamurun un ve nişasta ile yufka şeklinde açılması, eritilmiş tereyağı ile yağlandıktan ve içine kaymak konulduktan sonra rulo şeklinde sarılması, ruloların bir tepsiye sarmal şekilde döşenmesi ve üzerine tereyağı gezdirildikten sonra fırında pişirilmesiyle yapılan, eskiden iki sac arasında pişirildiğinden dolayı bu adla anılan, gül şeklinde şerbetli bir tatlı türü.
• Konya Şalgam Gallesi: Kavrulmuş kuşbaşı koyun eti, kuru soğan, kuyruk yağı ve tereyağının daire şeklinde doğranmış şalgam, tuz ve su ile birlikte pişirilmesiyle yapılan bir yemek türü.
• Konya Tandırda Çebiç: Bir yaşını doldurmamış tiftik keçisi (çebiç) veya kuzunun iç ve dış yüzeyine kuru soğan, sarımsak, yoğurt, salça ve tuzdan oluşan karışım sürülerek tandır ateşinde pişirilmesiyle yapılan ve tandırda pişen etin yağı, hayvanın içinde pişen ciğer, yürek ve böbreklerle hazırlanan bulgur pilavı üzerinde servis edilen bir kebap türü.
• Konya Tutmaç Çorbası: Haşlanmış koyun eti, süzme yoğurt, yumurta, un, sarımsak, et suyu ve sudan yapılan çorbanın içine, un, yumurta, tuz ve sudan oluşan hamurdan açılmış, kare şeklinde kesilmiş ve haşlanmış tutmaç hamurlarının eklenmesi, tabağa alındıktan sonra üzerine nane, kırmızı biber ve tereyağından oluşan sosun dökülmesi ve buğday unu, yumurta ve tuzdan yapılarak tereyağında kızartılan mercimek büyüklüğündeki kakırdak tanelerinin serpilmesiyle hazır hale gelen geleneksel bir çorba türü.
• Konya Vişne Tiridi: Tereyağı veya sadeyağ ile altlı üstlü kızartılan ekmeklerin üzerine vişneli şerbetin dökülmesi suretiyle yapılan yöresel bir tatlı türü.
• Konya Zerdesi: Şeker, su ve pirincin koyulaşana kadar pişirilmesi ve renk ve koku katması için safran eklenmesiyle yapılan geleneksel bir tatlı türü.
• Alaeddin Camisi: Yapımı 1221 yılında I. Alaeddin Keykubad zamanında tamamlanan ve Anadolu Selçuklu Devleti'nin en büyük ve en önemli ulu camilerinden olan Alâeddin Camisi Konya merkezde Alâeddin Tepesinde yer alır.
• Çatalhöyük Neolitik Kenti: Konya ilinin Çumra ilçesinde yer alan, Neolitik döneme ait en eski yerleşimlerden bir tanesi olarak tanımlanan ve olağan dışı sanatıyla hayranlık uyandıran Çatalhöyük'teki ilk buluntular MÖ 7400 yıllarına işaret etmektedir.
• Karatay Medresesi Çini Eserler Müzesi: Konya Çini Eserler Müzesi olarak kullanılan Karatay Medresesi, Selçuklu Sultanı II. İzzeddin Keykâvus zamanında Emir Celâleddin Karatay tarafından 1251 yılında yaptırılmıştır. Sille taşından inşa edilen medresenin iç mekanları mozaik ve plaka çiniler ile kaplıdır.
• Mevlana Dergahı, Türbesi ve Müzesi: İbn-i Arabî'nin, babasının arkasından yürürken "Sübhanallah! Bir okyanus bir denizin arkasından gidiyor" diyerek övdüğü Mevlâna Hazretleri, tüm Dünya'da sevgi, hoşgörü ve barışın sembolü olarak bilinir. Yeşil Kubbeli Türbesi ve Müzesi Konya merkez de yer alır.
• Nasrettin Hoca Türbesi: Nesillerden nesillere gerek sözlü gerek yazılı olarak aktarılan fıkralarıyla her daim güldüren, güldürürken düşündüren ve hayata daima mutlulukla bakmaya çalışmış bir alim olan Nasreddin Hoca'nın türbesi Konya'nın Akşehir ilçesinde yer alır.
• Şems-İ Tebrizi Câmi Ve Türbesi: Mevlana'nın hayatında önemli bir değişimi başlatmış, hayatında yeni ufukların açılmasını sağlamış, onun kamil bir halk aşığı olma yolculuğunda yoldaşı olmuş olan Şems-i Tebrizi Hazretlerinin türbesi Konya'nın Karatay ilçesinde yer alır.