Mardin ilinin meşhur şeyleri burada yazılanlarla sınırlı olmamak üzere kısaca şunlardan oluşur:
|
Mardin'in meşhurları |
- Derik Halhalı Zeytinyağı: Mardin'in Derik ilçesinde üretimi bin yıl öncesine dayandığı tahmin edilen ve şehit Kaymakam Muhammed Fatih Safitürk'ün dünyaya tanıtılması hayalini kurduğu zeytinyağı, 2019 Londra Uluslararası Zeytinyağları Yarışmasında dünyanın en kaliteli yağı unvanıyla altın madalya kazanmıştır.
- Mardin Bıttım sabunu: Botan sabunu olarak da bilinen Bıttım sabunu, yabani fıstık (bıttım) ve menengiç yağlarından yapılan çeşitli cilt hastalıklarına iyi gelen doğal bir sabun çeşididir.
- Mardin (Mezopotamya) Bulguru: Türkiye'nin en güzel güneşini alan buğdaylardan yapılan, nişasta değeri düşük ve protein değeri yüksek olan Mardin Bulguru altın sarısı rengiyle aynı zamanda Mezopotamya güneşi olarak da bilinir.
- Mardin İkbebet: Yöre bulguru, tuz ve kişnişten yapılan dış kısmın içine kuzu ve dana kıyma, soğan, maydanoz ve baharatlardan (karabiber, pul biber, tuz) hazırlanan iç malzeme konularak yapılan ve görünümüyle içli köfteye benzeyen bir yemek türüdür.
- Mardin İmlebbes: Kelime olarak kaplamak anlamına gelen İmlebbes, yöre ustalarının kendilerine has teknikler kullanarak yörede yetişen bademleri şekerle kaplayarak yaptıkları beyaz renkli tatlı bir çerez türüdür.
- Mardin Kaburga Dolması: Yörede beslenmiş 1 yaşındaki kuzunun sağ kaburgasının kol kısmı ile arasındaki boşluğa kuşbaşılık yağlı et, badem, pirinç, karabiber, yenibahar, koyun yağı, tuz ve maydanozdan oluşan iç pilavı doldurulup pişirilmesiyle yapılan etli bir yemek türüdür.
- Mardin Kibe: Yörede yetiştirilen kuzuların işkembesine, kuşbaşılık et, pirinç, karabiber, yenibahar, kuzu kuyruk yağı, pul biber, nane ve tuzdan oluşan iç pilavı doldurulup ağzı iplikle dikildikten sonra pişirilmesiyle yapılan bir tür işkembe dolması yemeğidir.
|
Mardin Kiliçesi |
Mardin Kiliçesi: Buğday unu, sıvı ve katı yağ, şeker, süt, kabartma tozu/maya ve yöreye özgü çeşitli baharatlar (çörek otu, mahlep, Hint cevizi, rezene, tarçın, zencefil, karanfil) ile yoğurulan hamura el ustalığıyla halka şekli verilmesi ve fırında pişirilmesiyle yapılan bir çörek türü.
- Mardin Sembusek: Sembusek, yufkanın açılarak içerisine orta yağlı kuzu kıyması, doğranmış soğan, maydanoz, domates salçası, pul biber, karabiber ve tuzdan oluşan iç malzemesi konulup yarım ay şeklinde kapatılarak fırında veya saçta pişirilmesiyle yapılan bir tür kapalı lahmacundur.
- Mardin Taşı: Mardin Taşı, tebeşirimsi özellikler sunan, ince tane yapılı, gözenekli, çıkartıldığında yumuşak olduğundan kolay kesilip işlenen, işlendikten sonra güneşe ve suya maruz kaldığında da sertleşip dayanıklılığı artan, bu özellikleriyle bir çok yapıda ve sanat eserlerinde kullanılan bir tür kireç taşıdır.
- Midyat Acuru: Günlük tüketim ve turşu üretiminde kullanılan Latince adı Cucumis melo var. Flexuosus olan açık-yeşil renkli uzun acur türüyle, genellikle sofralık olarak tüketilen Latince adı Cucumis Anguria olan koyu-yeşil renkli yuvarlak acur türünü kapsayan, görünüşü salatalığa tadı da olgunlaşmamış (kelek) kavuna benzeyen bir sebze türüdür.
|
Midyat İnciri |
Midyat İnciri: Midyat ilçesinin iklimi nedeniyle susuz ortamda yetiştirilen, sarı-mor alaca renkli olan lezzetli bir incir türü.
- Midyat Kavunu: Midyat kavunu, yaz aylarında sulanmadan ve ilaçlanmadan, güneş ısısıyla doğal olarak yetiştirilen, desensiz sarımtırak renkli, uzun silindirik yapılı ve diğer kavunlardan farklı olarak mayhoş bir tadı olan bir kavun türüdür.
- Midyat Telkari (takı): Telkari, mikron ölçülerinde inceltilen gümüş ve altın tellerin dantele benzer şekilde çeşitli desenler oluşturacak şekilde kıvrılması, sarılması ya da örülmesi sayesinde zarif görünümlü kıymetli takı ve süs eşyalarının üretildiği, el emeği ve sabır isteyen bir kuyumculuk sanatıdır.
- Midyat Üzümü: Yaklaşık 15'e yakın çeşidi bulunan Midyat'ın yerli üzümü genellikle ilçeye bağlı köy ve mahallelerde yetiştirilir. En ünlüsü olan mazrona üzümünün ana yurdu da Midyat'tır. Diğer üzümlerden daha geç olgunlaşan, yeşil, sulu ve ince kabuklu olan mazrone üzümü dünyanın en güzel sofralık üzümlerinden biridir.
|
Karfoki Üzümü |
Ömerli Karfoki Üzümü: Latince adı Vitis vinifera L. olan ve yörede "Karfoki" olarak adlandırılan yerel çeşitten elde edilen, yuvarlak iri taneli, ince kabuklu ve tazeyken yeşilimsi-sarı renkli olan, kurutulduğunda kahverengiye yakın kehribar rengi alan, hem sofralık yaş üzüm hem de kurutulup çerezlik kuru üzüm olarak tüketilen bir üzüm türü.
- Peksimet: Ekmek hamurundan yapılan peksimet, 2 ay süre ile saklanabilen, tadı değişmeyen bir tür kurutulmuş ekmektir. Eskiden Hac ibadeti için uzun yola gidenler için yapılan peksimet günümüzde genellikle sabahları çay ile birlikte yenir.
- Dara Antik Kenti: Tarihte Yukarı Mezopotamya'nın en önemli yerleşim yerlerinden birisi olan ve Mardin'in Oğuz Köyünde yer alan Dara Antik Kenti, 505 yılında, Doğu Roma İmparatorluğunun doğu sınırını Sasanilere karşı korumak için bir garnizon kenti olarak kurulmuştur.
- Deyrulzafaran Manastırı: M.Ö. Güneş Tapınağı, daha sonra da Romalılar tarafından kale olarak kullanılan bir kompleks üzerine inşa edilen Deyrulzafaran Manastırı Mardin'in 4 km doğusunda, Mardin Ovasına hakim bir noktada yer alır.
- Mardin Kültürel Peyzaj Alanı (Taş Evleri): Doğal yapı ile insan etkileşimi sonucu ortaya çıkan taş mimarisinin benzersiz dini ve geleneksel yapılarını barındıran Mardin, bir ortaçağ kenti görünümüyle "kültürel peyzaj alanı" olarak UNESCO Dünya Miras Listesine de adaydır ve kentsel sit alanı ilan edilmiştir.
- Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesi: Nusaybin ilçesinde 2000'den bu yana yürütülen kazı çalışmalarıyla açığa çıkarılan ve yan yana bulunan Zeynel Abidin Camisi ile Mor Yakup Kilisesi de UNESCO dünya mirası geçici listesine alınmıştır.
- Zinciriye (İsa Bey) Medresesi: Sultan İsa Medresesi Mardin'de hüküm süren son Artuklu Sultanı Melik Necmettin İsa bin Muzaffer Davud bin El Melik Salih tarafından 1385 yılında yaptırılmıştır.
Soru/Yorum Formu