Kalsit nedir? Kalsit minerali ne işe yarar?

Kalsit

Kalsit, kimyasal formülü CaCO₃ olan doğal kalsiyum karbonatın en yaygın şeklidir. Oldukça değişken form ve renklere sahiptir ve yer kabuğunun en yaygın minerallerinden biridir. Yer kabuğunun yaklaşık % 4'ünü oluşturur ve birçok farklı jeolojik ortamda oluşur. Dünya kalsitinin küçük bir miktarı da magmatik kökenlidir ve karbonatit denilen nadir kayaların ana bileşenidir.

Dikit ve sarkıtlarda, travertenlerde, marnlarda, beyaz mermerde ve kaymak taşında bulunur. Bazı cevher taşıyan maden damarlarının ana bileşenidir. Kalsit kireç taşının yapı taşı olan bir mineraldir ve tebeşir de bir çeşit kalsittir.

Sertliği 3 Mohs, özgül ağırlığı 2,7 gr/cm³'dür. Romboedrik, skalenoedrik veya prizmatik şeklinde kristalleşir. Kırılgan yapılı ve cam parıltılı olan kalsit doğada yarı saydam ve mat olarak bulunur. Rengi beyazdır ya da saydamdır. Ancak mineraldeki safsızlıklar kalsitin renginde gri, kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, mor, kahverengi ve hatta siyah tonlar oluşturabilir. Bazı kalsitler ultraviyole ışığı altında floresan ışıma yaparken bazıları da sürtünme ile ışıldarlar (triboluminescent).

Kalsitin birçok kullanım alanı vardır. Eski çağlardan beri sönmüş kireçlerde harç yapımında kullanılmıştır. Kireç taşı portland çimentosunun üretiminde kullanılan bileşenlerden biridir. Genellikle demir cevherlerinin eritilmesi gibi metalürjik süreçlerde bir akı olarak kullanılır. Öğütülmüş kireç taşı hem beton hem de asfalt karışımlarında çakıl olarak, tarımsal kireç ve dolgu malzemesi olarak kullanılmıştır ve kullanılmaktadır. Saydam İzlanda kalsiti neredeyse iki yüzyıl boyunca optik amaçlar için kullanılmıştır. Bu kullanımlar, birçok kalsit uygulamasının sadece birkaçını oluşturur. Günümüzde kalsit, kağıt, boya, plastik, inşaat, yapıştırıcı, seramik, gıda ve yem sektörlerinde sıklıkla kullanılan bir mineraldir. İlaçların etkisiz bir bileşeni olarak da kalsitten yaygın bir şekilde yararlanılır.