![]() |
Kağnı arabası |
İki ahşap tekerleği bir dingil ile birbirine bağlı olan ve birlikte dönen, üzerinde oturma ve yük taşıma yeri olan, tek veya iki öküz tarafından çekilen basit ve eski bir hayvan arabası: Ağır ağır giden ve giderken kendine özgü bir gıcırdama sesi çıkaran Kağnı, Milli Mücadele'de halkın mücadeleye katsını gösteren sembollerden biri oldu. İki tekerlek üzerine kurulan birkaç basit tahta ile yapılan kağnı öküz veya manda gibi hayvanlar tarafından çekiliyordu. Cephaneden, yiyecek, erzak ve yaralı taşınmasına kadar birçok işlevi vardı. (Tarih Vakfı)
Kağnı ile ilgili deyimler ve anlamları
İçinde "kağnı" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:
- Kağnı (arabası) gibi: Çok yavaş: Günler bir kağnı arabası gibi ağır geçmekteydi. (K. Nadir)
- Kağnı gibi gitmek: Çok yavaş gitmek: Bir kağnı gibi ilerleyen dolmuşla buraya ulaşana kadar canım su oldu (İ. Aksoy). Araba bir kağnı gibi yavaş gidiyordu (Ç. Kırçak). İşler, kağnı gibi gidiyor. (H. İ. Dinamo)
- Kağnıyla tavşan avına çıkmak: Bir işi bitirmemek için bahane bulmak, ayak sürümek.
Kağnı ile ilgili atasözleri ve anlamları
İçinde "kağnı" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
( * yaygın bilinen )
- Kağnı devrilince yol gösteren çok olur: Bir iş yanlış gidip sonuç olumsuz olunca herkesin akıl vermeye kalktığını ifade eder. Oysa asıl önemli olan, işin başında doğru yol gösterebilmektir.
- Geçen kağnının (arabanın) gölgesi olmaz: Fırsatların veya imkânların hızla gelip geçtiğini ve kaçırıldığında geri dönmeyeceğini ifade eder. Zamanında değerlendirilmezse, bir daha ele geçmeyebilirler (?).
- İt kağnı gölgesinde yürür de kendi gölgesi sanırmış*: Başkasının korumasıyla iş yapan akılsız kişi, desteklendiğini unutarak kendi gücüne inanır.
- Oynayacak adam, kağnı gıcırtısında da oynar: Kişinin içsel yetenek ve neşesinin dışsal koşullardan bağımsız olduğunu ifade eder. Gerçekten eğlenmek isteyen kişi, her durumda neşesini ve yeteneğini sergileyebilir.
- Ulu beylerin kağnısı tavşan avlar: Büyüklerin ya da güçlü kimselerin küçük işlerden bile büyük kazanç sağlayabildiğini ifade eder. Güçlü olanın elindeki imkânlar, en sıradan fırsatları bile kâra dönüştürmesine yardımcı olur.
- Zenginin kağnısı dağdan aşar, fakirin eşeği düz yolda şaşar (Zengin arabasını dağdan aşırır, fakir düz ovada yolunu şaşırır*): Zengin, parasının gücüyle en büyük engelleri aşar. Fakir en basit durumlarda bile çaresiz kalır, şaşkına döner.
Soru/Yorum Gönder