Dizel nedir ne demektir? Dizel motor nasıl çalışır?

Dizel motor animasyonu

Alman mühendisi Rudolf Diesel (1858 - 1913)'in bulduğu, kuvvetle sıkıştırılmış hava içine püskürtülen gazolinle ya da ağır yağlarla işleyen içten yanmalı motor tipidir.

Kullandıkları yakıt dışında dizel motoru benzinli motordan ayıran en büyük fark bu yakıtın ateşlenme şeklidir. Benzinli motorda silindir içerisindeki hava benzin karışımı patlayabilmek için kıvılcım çıkartan bir bujiye ihtiyaç duyarken, dizel motorda böyle bir ateşleyiciye gerek yoktur. Dizel motorda yanma basıncın yükseltilmesiyle kendi kendine olur.

Dizel motor nasıl çalışır

Animasyonda da ayrıntılı bir şekilde görüldüğü üzere ilk önce silindire temiz hava (oksijen) çekilir. Daha sonra pistonun yukarı doğru hareketiyle bu hava iyice sıkıştırılır. Basıncın iyice yükseldiği tepe noktasında sıkışan hava dizel yakıtı (motorini) tutuşturabilecek kadar ısınmış olur. Isınmış bu basınçlı havaya, tazyikli hava desteği ile yakıt karışımı püskürtülür püskürtülmez yanar ve patlamaya neden olur. Patlama nedeniyle oluşan genleşme pistonu aşağı iter. Pistonun ikinci çıkışında silindir içerisindeki yanmış gazlar egzoza gönderilir. Sonra piston tekrar aşağı inerek temiz hava çeker, sıkıştırır, patlatır ve tahliye eder. Bu işlem yakıt kesilinceye değin devam eder. Ayrıca bu sıra ile çalışan motora da dört zamanlı motor denilir.