Tırnak İnsan ve hayvan parmaklarının ucundaki sert, sivri ve duyumsuz olan boynuzsu tabaka. Bir başkasının yazısından, sözünden alına...

Avdaki bir avcı ve köpeği (İnsan ya da hayvan için) Canlı olarak, yaralayarak ya da öldürerek hayvan, kuş ya da balık tutma işi: Dedik...

Bir nesneyi boşluğa ya da bir yöne doğru fırlatmak: Taş attı da kolu mu yoruldu? (Deyim) Elle tutulan bir şeyi bırakarak yere düşürmek: Sok...

Aş Aş, yenmek için pişirilerek hazırlanan yemek veya yiyecek anlamına gelir ve genellikle bir insanın günlük besin ihtiyacını karşılaya...

Bir şeyin yere yakın olan alt parçası, bölümü; yukarı karşıtı: Merdivenlerin aşağısı görünmüyor. Aynı cinsten olan şeylerin altında bulunan...

Aslan (zooloji) Kedigiller familyasından, erkekleri yeleli, Asya ve Afrika'da yaşayan, yırtıcı ve çok güçlü olan bir hayvan türü....

Ateş Yanıcı bir maddenin tutuşmasıyla birlikte beliren ısı ve ışık: Yaktıkları ateş görevini iyi yapmış, üstleri başları tamamen kurum...

At İçinde "at" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları: ( * yaygın bilinen ) At, adımına göre değil, adamına göre yürür*...

At ile ilgili deyimler ve anlamları At İçinde "at" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler: At Ali'...

arı (I) Bal arısı Üreme yeteneği olan dişi arı (kraliçe arı), kısır dişiler (işçi arılar) ve erkek arılardan oluşan toplumlar halinde;...

Bir şeyi ya da birini bulmaya çalışmak: Onbaşıdan umut kesince başka kurtuluş yolları aradı (N. Cumalı). Sivil polisler, inzibatlar aramaya ...

Eski bir araba - Anadol İnsan ya da eşya taşımaya yarayan tekerlekli kara taşıtı: At arabası. Çocuk arabası. El arabası. Fiyakalı, 63 ...

İki şeyi ya da yeri birbirinden ayıran uzaklık, açıklık, boşluk: İki köprünün arası. Ev ile büronun arası. İki olguyu birbirinden ayıran za...

Asayiş berkemal - Kemal Sunal Asayiş berkemal, eskiden güvenliğin yerinde olduğunu, herhangi bir olay çıkmadığını belirten Farsça bir ...

Arşın Arşın, eski bir uzunluk ölçüsüdür. Yapı işlerinde ve arazi ölçümünde kullanılan mimari arşın yaklaşık 75 cm, kumaş ölçmekte kul...

Utanma, utanç duyma, haya, hicap: Yolum; edep, ar değil mi? / Her bir azam, sır değil mi? / Can seyrimiz, bir değil mi? / "İbret" ...

"Abdest, el yüz temizliği değil, gönül temizliğidir" (Hacı Bektaş Veli) İslam'da namaz kılmak veya Kur'an-ı Kerim ok...

Armut (botanik) Gülgillerden, çiçekleri ak, Türkiye'nin her yerinde yetişen ağaç ve bunun rengi sarıdan yeşile kadar değişebilen ...

Arpa başakları (botanik) Buğdaygillerden, Türkiye'de çok yaygın yetiştirilen, taneleri ekmek ve bira yapımında kullanılan ya da h...

Arkadaşlık Huyları ve anlayışları (kafaları) birbirine yakın olan, birbirlerine sevgi gösteren ve birbirleriyle konuşup görüşmekten hoş...

Bir şeyin temel tutulan yüzünün tam ters yanı, ön karşıtı: Evin arkasında küçük bir ağaçlık var. Bir şeyin sırt durumunda olan yüzeyi: Kapı...

Arka , geri: Boydan boya çatlak gözlüğünün ardından ürküntüyle baktı (O. Kemal). Ürkek ürkek birkaç kere ardına döndü baktı (Y. Kemal). Tepe...

İki isimli iller Hatay mı, Antakya mı? Sakarya mı, Adapazarı mı? Kocaeli mi, İzmit mi? Mersin mi, İçel mi? İki isme sahip iller gerçek...

Bir şeyin ne demek olduğunu, ne anlama geldiğini kavramak; yeni bilgileri eskileriyle karşılaştırarak sonuç niteliğinde başka bir bilgi elde...

Kar renginde olan, beyaz renk, kara (siyah) karşıtı: "Sana verdiğim emekler, ananın ak sütü gibi helâl!" derdi. (Y. Bahadıroğlu) ...

Bir dileğin gerçekleşmesi için kutsal olduğuna inanılan bir güce (Allah'a) niyette bulunmak, nezretmek: Hemen adağını adadı, dileğini di...

Ana gibi yar olmaz, Bağdat gibi diyar olmaz İçinde "ana (anne)" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları: ( * yaygın biline...

Anne ile ilgili deyimler ve anlamları Ana kucağı İçinde "ana (anne)" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümlel...

Sıkıntı veya güçlükle yapılan, kolay olmayan: Zor koşullar. Zor günler. Zor bir iş. Yıkmak kolay, yapmak zordur. Seninle işimiz zor. Sevdiği...

Babanın erkek kardeşi, baba yarısı, emmi: O gece babam, amcam ve ben yemeğe çıkmıştık (Y. Kopan). Çiçekçi'de amcamı babam sanıp selam v...

Yardım istendiğini dile getirir: Aman Allah'ım! Koşun koşun! Bir suçun bağışlanmasını, yalvarmayı anlatır: Aman, bir daha yapmam. Bir ...

Araba, hayvan vb. şeylerin taşıdığı şeyler: Kamyonun yükü. Geminin yükü. Taşıtın kaldırabileceği taşıyabileceği kadar olan miktar: Bir ara...

Kapalı olmayan, açılmış: Ona, yakası daima açık ve yenleri bol bir bürümcük giydirirdim. (Y. K. Karaosmanoğlu) Engelsiz, geçit veren; giril...

Alın Yüzün kaşlar ile saçlar arasında kalan bölümü: Saçları alnına düşmüş. (Memelilerde) Kafanın tepesiyle gözler arasındaki bölümü. ...

Yerden yüksekliği az olan, yüksek karşıtı: Alçak yapı. Alçak bir köprü. Alçak tepe. Aşağıda olan, yüksek olmayan (yer): Dünya'nın en al...

Kuş yuvası Hayvanların özellikle de kuşların, yumurtlayıp yavru çıkarmak ya da yavrulamak için kendilerine türlü malzemelerden (ot, to...

Alacak Bir hesap, alışveriş ya da iş gereğince henüz alınmamış olan para: Birinden alacağım vardı, bu ay onu aldım (M. Ş. Esendal). O ...

al (I) Kızıl alev rengi, kan rengi, narçiçeği rengi, kızıl, parlak kırmızı: Her rengi istemez, gönlümüz şimdi aldadır. (Y. K. Beyatlı) [At...

Kız Kulesinde akşam manzarası Gündüzün son ve gecenin ilk saatleri: Akşam oluyor, artık eve gidelim. Akşam erken iner mahpushaneye (A...

Altı sayısı Beşten bir fazla. Beşten sonraki sayının adı ve bu sayıyı gösteren rakam, 6, VI. Altı ile ilgili birleşik kelime ve fii...

Bir şeyin yere bakan yüzü, yanı, üst karşıtı: Ayakkabının altı delindi. Arabanın altı sürttü. Oturulurken uylukların yere gelen bölümü: Alt...

Bir şeyi elle ya da bir araçla tutarak, bulunduğu yerden ayırmak: Ekmeklerini koparıp çatallarını ellerine aldılar. (O. Kutlar) Satın almak...

Satın almak isteyen kimse ya da kurum, müşteri: Meselâ; fiyatı bir milyon lira olan bir malı, alıcı dokuzyüzbin liraya almak istediğini söyl...

Yaz Yılın, kuzey yarım kürede 21 Haziran'da başlayıp 23 Eylül'e kadar süren (güney yarım kürede 21 Aralık'ta başlayıp 21 M...

Zurna Keskin bir ses çıkaran ve çoğu zaman davul ya da dümbelek eşliğinde çalınan, altında bir, üstünde yedi ses deliği bulunan ve ağız tara...

Yoyo oynama Yoyo, tahta, fildişi, metal ya da plastikten yapılmış bir diskten oluşan ve disk eksenine bağlanan bir iplik boyunca indiri...

Adam İnsan: Kimdir bu sokakları dolduran adamlar. (S. Faik) Erkek: Sevmediği bir adama varmış; ama beş yıllık evlilik süresinde kocas...

Yuvarlanıp gitmek Kendi kendini yuvarlamak ya da yuvarlana yuvarlana aşağı inmek: Fıçı yuvarlandı. Top yuvarlandı. Düşmek, devrilmek:...

yaş (I) Doğuştan beri geçen ve yıl birimiyle ölçülen zaman: Okumanın meyvelerini daha çocuk yaşımda aldım. 11 yaşımda Osmaniye'de gazet...

Tavuk yumurtası (biyoloji) Bir dişinin vücudunda oluşan, yumurtlama ve döllenmeden sonra aynı türden bir yavruyu oluşturan, içinde ye...

Bir şeyin ayrıldığı iki eşit ya da yaklaşık olarak birbirine eşit parçadan her biri için kullanılır: Yarım saat. Yarım ekmek. Yarım elma. Ya...

Yorgunluk ile ilgili deyimler ve anlamları Yorgun İçinde "yorgun ve yorulmak" kelimeleri geçen deyimler, açıklamaları ve örnek c...

Yer (yeryüzü) Bir şeyin bulunduğu, konulduğu, yapıldığı uzay (boşluk) ya da alan parçası: Bu koltuğa yer kalmadı. Pazaryeri. İşyeri. Bu oyun...

Erdemleri bakımından çok büyük, çok üstün niteliklere sahip, yüce: Soylu Oğuz beyleri başlarını göğe kaldırıp ellerini açtılar ve onun için ...

Kuş tüyü İnsan ve hayvan derisi üzerinde biten ince, kısa, sık ve yumuşak ipliksi uzantılar. Kuşların özellikle kanat ve kuyruklarında yer...

Hoşa giden bir şeyin neden olduğu hoşluk ve mutluluk hissi, memnuniyet, tatmin, haz: Öncelikle beş duyudan birinin, bir durumu, bir varlığı,...

Yemek yemek yemek (I) Yemek yeme, karın doyurma işi: Üç öğün yemek yemek lazım. Yenmek için pişirilip hazırlanmış yiyecek: Sulu yeme...

Ellerle kavramak: Islak elle prizi tutma. Ele geçirmek, yakalamak, avlamak: Balık tutmaya gitmek. Anlamak, farkına varmak: Numaramızı tutt...

Yüz kalbin aynasıdır Başta alın, göz, burun, ağız, yanak ve çenenin bulunduğu ön bölüm: Güleç yüz. Asık yüz. Yüzey: Suyun yüzü. Bir ş...

Elini ya da elinde tuttuğu bir şeyi bir yere hızla indirmek: Birinin sırtına vurmak. Örse çekiç vurmak. Ses çıkarmak için, bir şeyi başka b...

Kendi kendine bozulma veya bayatlama özelliği varken bu durumlara uğramamış ya da yeni yapılmış: Taze balık. Taze ekmek. Taze simit. (Sebze...

Turşu Tuzlu suda ya da sirkede veya ikisinin karışımında bırakılarak özel bir kıvama getirilmiş salatalık, lahana, biber gibi sebzeler...

Yürek (anatomi) Kalp. (mecazi) Yüreklilik, cesaret: Bu işi yapmaya yürek ister. Kimi deyimlerde "hiçbir gizli düşüncenin karışmamı...

Yumruk Parmakları kapatarak elin yumulmuş ve sıkılmış durumu: Dişlerini sıkıp gıcırdatırken, sağ elini yumruk yaptı ve sol elinin avuç için...

At yuları Yular, genellikle at, eşek gibi hayvanların başına takılan, ip veya deriden yapılmış bir araçtır. Hayvanı istenilen yere çekerek g...

Tatlı Şeker tadında olan, içinde şeker bulunan: Tatlı nar. Tatlı elma. İçinde şeker bulunmamakla birlikte tadı hoş olan, yavan olmay...

Toprak Kil ve ufalanmış kaya parçaları ve çeşitli organik kalıntıların karışımından oluşan siyah veya koyu kahverengi renkli malzeme, ...

Besinlerdeki bazı bileşiklerin tadım organı olan dil üzerinde meydana getirdiği uyarı; tatlılık, acılık, tuzluluk, ekşilik, kekrelik gibi n...

Doymuş, açlığı gitmiş; aç karşıtı: Aç, doymam; tok, acıkmam sanır. (atasözü) Tok olan cümle cihanı tok sanır / Aç olan âlemde ekmek yok san...