|
| Bindiği (oturduğu) dalı kesmek |
- Bıçak, makas gibi kesici bir araçla bir şeyi ikiye ayırmak: Balıkçı yem kesmek üzere bıçağını çıkarırken, yine havalandı. (S. Faik)
- Dibinden ayırmak: Ağacı kesmek. Dalı kesmek.
- Düzgünce parçalara ayırmak: Eti kesmek. Elmayı kesmek.
- Kesici bir araçla yaralamak: Parmağını kesmek.
- Ucunu almak: Saç kesmek. Tırnak kesmek.
- Boğazlamak: Ben güzün kazları kestiğimiz zaman... (D. Akçam). Boynumu kesse gık demezdim (N. Cumalı). Kurban kesmek.
- Son ya da aralık vermek: Bu ilaç ağrıları hemen keser. Konuşurken sözümü kesme. İlişkisini kesmek.
- Akımı durdurmak: Elektriği kesmek.
- Belirtmek, kararlaştırmak: Nişan gününü daha kesmedik. Söz kesmek.
- Alıkoyup vermemek: Vergi ve sigortayı aylıktan keserler.
- (Para için) Basmak: Devletten başkasının para kesmesi yasaktır.
- Azaltmak, güçleştirmek: Vapur yolunu kesti. Fırtına teknenin yolunu kesiyor.
- (İskambil kağıtları için) Sıralamasını değiştirmek için kağıt destesinin üzerinden bir bölümünü kaldırıp öte yana koymak: Kağıdı kim kesecek?
- Gidermek: Çay harareti keser.
- Susmak: Kes, çok konuşma! Gürültüyü kesin!
- (argo) Çok konuşmak.
Kesmek ile ilgili deyimler ve anlamları
İçinde "kesmek" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:
- Kesip (kestirip) atmak: (deyiminin anlamı) Daha düşünülmesi, konuşulması gerekirken kesin yargıya varmak: Babam "üniversite okumayana verecek kızım yok benim," diyerek kestirip attı. (İlgili cümle kaynağı: T. Bora)
- Kesip biçmek: Vururum, öldürürüm gibi sözlerle gözdağı vererek yıldırmak istemek.
- (Birinin) Kestiği (attığı) tırnak olamamak: Değerce, söz konusu kimseden, pek aşağı olmak: Yok, eğer mum gibi dosdoğru cevâb istersen: Babanın kestiği tırnak bile olmazsın sen. (M. A. Ersoy)
- Bindiği (oturduğu) dalı kesmek: Kendi için bir şeyler yapıyım derken aslında kendine geri dönüşü olmaz zarar vermek: Bindiği dalı kesen insanoğlu, para kazanma hırsından dolayı Dünya'nın yok oluşunu görmemekte ya da görmek istememektedir. (E. Akyüz)
Kesmek ile ilgili atasözleri ve anlamları
İçinde "kesmek" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
- Kes parmağını çık pazara, em (merhem, ilaç) buyuran çok olur: İnsanın başına bir hal gelince herkes bir akıl verir ama acıyı çeken bilir.
- Kesmez (kör) bıçak ele, iş bilmeyen avrat dile: Kör bıçak hiçbir işe yaramadığı gibi üstüne üstlük bir de eli keser, elinden bir iş gelmeyen kadında çok konuşup kafa şişirmekten başka bir işe yaramaz.
- Keskin sirke küpüne (kabına) zarar: (atasözünün anlamı) Öfkeli, sert kimsenin zararı en çok kendisinedir.
- Kesilen baş, (bir daha) yerine konmaz: Düşünülmeden yapılan her zararı sonradan düzeltme olanağı yoktur.
Soru/Yorum Formu