|
| İnek |
- Genç dişi sığıra 2 - 3 yaşlarında ilk yavrusunu doğurduktan sonra verilen ad.
- (mecazi) Çok çalışan öğrenci: Ben öğrenciyken inek diyorlardı bana ama şuan sahip olduğum herşeyi bu inekliğe borçluyum.
- (argo) Kendini her isteyene teslim eden kimse.
- (argo) Bön, aptal: Bizi yine o inek ispiyonlamıştır Müdüre.
- İneklemek: (argo, kaba) Çok çalışmak: Herkes uyurken o inekliyordu.
İnek ile ilgili atasözleri ve anlamları
İçinde "inek" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
( * yaygın bilinen )
- İnek ayağı buzağıyı öldürmez: Anne-babanın çocuklarına zarar vermeyeceğini ifade eder. Sevgi ve şefkat duygusuyla hareket eden bir kişi, kendi yavrusuna asla kıymaz.
- İnek gibi süt vermeyen, öküz gibi kutan sürer*: Kendisinden bekleneni vermeyeni daha ağır işlere koşarlar (kutan: Büyük pulluk).
- İneğin sarısı, toprağın karası*: Çiftçiler açısından ineğin sarı renkte olanı, toprağın da koyu renklisi makbuldür.
- Baban bana öğüt verirken, ben inek gözünde kırk sinek saydım: Nasihat edilen kişinin öğüdü dikkate almadığını ve ilgisini başka şeylere yönelttiğini ifade eder. Özellikle gençlerin, kendilerine verilen öğütleri dinlemek yerine başka şeylerle meşgul olma eğilimlerini anlatır.
- Bazen inek, erkek; bazen de dişi doğurur: Hayatta her zaman aynı sonuçların elde edilemeyeceğini ifade eder. Kimi zaman istenilen sonuç alınırken, kimi zaman beklenmeyen durumlarla karşılaşılabilir.
- Buzağılı inek, kıymetli olur: Verimliliği ve üretkenliği olan şeylerin daha değerli olduğunu ifade eder. İnsanlar, sahip oldukları şeylerden sağladıkları fayda arttıkça onların kıymetini daha iyi anlar.
- Deli inek, buzağısını çiğner: Akılsız insanlar sıradan davranışlarında bile en sevdiklerine zarar verirler.
- İyi inekten süt umarlar: Güvenilir ve yetenekli kişilerden başarı ve verim beklenir anlamına gelir. İnsanlar, nitelikli ve güvenilir olanlardan olumlu sonuçlar beklerler.
- Kız anasını, inek danasını bilir: Kız çocuğu daha çok annesine düşkün olur, onun gibi olmak ister.
- Komşunu iki inekli iste ki, kendin bir inekli olasın*: Durumunun iyi olmasını istiyorsan başkalarının da iyiliğini iste.
- Meleğen inek süt vermez:
- Boş konuşan veya sürekli şikayet eden kişinin verimli veya yararlı bir iş yapamayacağını ifade eder.
- Mantıklı insanlar bazı işlerin olup önceden anlayabilir ve ona göre hareket edebilirler.
- Ortaklık inekten, yeke buzağı yeğdir: Çok değerli bir şeye başkasıyla ortak olmaktansa daha az değerli bir şeye tek başına sahip olmak daha iyidir (yeke: Tek, yalnız, yek).
- Öküzün inek başlısını, tarlanın ufak taşlısını al (Tarlanın taşlısı, kızın saçlısı, öküzün inek başlısı): Seçim yaparken işe yararlılığı ve uygunluğu ön planda tutmak gerektiğini ifade eder. İnek başlı öküz uysal, güçlü ve dayanıklıdır, ufak taşlı tarla ise kolay işlenir ve verimlidir.
- Sarı inek meleğen olur, kahpe karı güleğen olur: Düzenbazlar daima kendilerini olduklarından iyi gösterme gayretindedirler.
- Sen ağa, ben ağa, bu koyunu (ineği) kim sağa*: Herkes ben buyurayım derse işler yüzüstü kalır.
- Siyah inekten beyaz süt sağılır: Dış görünüşün yanıltıcı olabileceğini ve bir şeyin veya kişinin değerinin, dış görünüşünden ziyade içeriği veya özüne bağlı olduğunu ifade eder. Olumsuz görünen bir şeyin içinde değerli ve olumlu özellikler bulunabileceğini vurgular.
- Sütsüz koyun/inek meleğen olur* (Sütsüz koyun çok meler): Verim sağlayamayan kişi, kendini acındıracak davranışlarda bulunur.
- Zemheride yoğurt isteyen cebinde bir inek taşır*: Olmadık zamanda canı bir şey çeken kimse, onu sağlayacak şeyi hazırlamak zorundadır.
Soru/Yorum Gönder