Pir nedir ne demektir? Pir ile ilgili atasözü deyimler ve anlamları

Güncellenme: Soru/Yorum: 0
Hz. Pir Şeyh Şaban-ı Veli hazretlerinin kabri
Hz. Pir Şeyh Şaban-ı Veli
(Kastamonu)
  1. Bir tarikatın kurucusu: Halvetiyye tarikatının Şabaniyye kolunun kurucusu olan Hazreti Pir Şeyh Şaban-ı Veli 1481 yılı berat kandili gecesinde Kastamonu'da dünyaya gelmişti.
  2. Bir mesleğin veya zanaatın ilk kurucusu: Bir inanışa göre, birçok zanaatın pirliği peygamberlere değin uzanır: Terziliğin piri Hz. İdris, demirciliğin Hz. Davut, çobanlığın Hz. Musa (imussalatü vesselam)'dır, bütün zanaatların piri de, Ahilerin piri olan Ahi Evren'dir.
  3. Bir meslekte görmüş geçirmiş kimse.
  4. Yaşlı, koca, ihtiyar kimse: Ak sakallı pir, bunları söyleyerek sırra kadem basmış. (Y. K. Karaosmanoğlu)
  5. Adamakıllı, iyice: Bir söyledi, pir söyledi.

Pir ile ilgili atasözü deyimler ve anlamları

İçinde "pir" kelimesi geçen atasözü, deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:

  • Pir aşkına: Karşılık gözetmeden ya da karşılık görmeden tam inançla, gerçek bir sevgiyle: "Maksad-ı aksa"ya erişmek için canla başla, hem de "pir aşkına" çalıştılar. Yerine göre savaştılar... (C. S. Revnakoğlu)
  • Pir ol: "Çok yaşa, var ol" anlamında bir beğenme ve iyi dilek sözü: "Pir ol yoldaşım, ustana rahmet, çok güzel fasıl ettin." (Anonim)
  • Piri fani: Çok yaşlı kimse: Padişah ihtiyarı selamlamış: "Selamünaleyküm ey piri fani..." "Aleykümselam ey serdarı cihan..." (A. Türkan)
  • Pirüpak olmak: Tamamen kurtulmak, rahatlamak, huzura kavuşmak: Ve şarıl şarıl yağmur yağdı, kirlenmiş duygularıma. Pirüpak oldu vicdanım. (E. Tulay)
  • Bir söylemek pir söylemek: Uzatmadan gereği gibi söylemek: Halk denen ermişin dile geleni! Bir söyler amma pir söyler. (İ. Hinçer)
  • Kadını evinden, erkeği pirinden sorarlar: (atasözü) Bir kadının ne kadar temiz ve titiz olduğu evinden belli olur. Erkek ise yanında yetiştiği kimselerden sorulur.