|
| Naz etmek |
- Kendini beğendirmek amacıyla takınılan edalı tavır, cilve: Hem bahardır hem yazdır / Hem cilvedir, hem nazdır, / Ne söylense hep azdır; / Hak'tan armağan kadın / Her derde derman kadın (M. N. Sefercioğlu)
- İstediği halde isteksiz gibi görünüp kendini ağırdan satmak amacıyla yapılan yapmacıklı çekingen davranış: "Nazı bırak da öttür şu boruyu... Sesi ince mi kalın mı, tatlı mı acı mı, artık öğrenelim." dedim. (A. Givda)
- Şımarıkça davranış: Bende nazından bıktım, nazına dayanamıyorum anla! (N. Cumalı)
Naz ile ilgili deyimler ve anlamları
İçinde "naz" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:
- Naz etmek (yapmak, satmak): (deyiminin anlamı) Nazlanmak: Çocuk gibi sevilmek ve avutulmak istiyor; tanıştıkları günden beri naz ediyor, o da bu naza severek katlanıyordu (A. E. Kavaklı). Barışmasına barışacak ama, biraz naz ediyor (C. Kudret). Ben zaten seninle evlenmem diye naz yapıyordu (S. S. Pınar).
- Naz uykusu: Etrafın farkına bilerek varmamak, cilve ile kendini uykuda göstermek: Naz uykusu, o güzelin bakışlarını sarhoş ve baygın hale getirmiş, bakışlarını bulandırmış, gamzelerini naz eder hale getirmiş.
- (Kendini) Naza çekmek: İstekli olduğu halde yapmacıktan isteksiz gibi davranmak: O alaka gösterdikçe Gülzar kendini naza çekiyordu (E. B. Şapolyo). Evlenme teklifinin kabul edilmemesindeki gerçek sebebi bir türlü bulup çıkaramadı. En kuvvetli sebep, kadın belki kendisini naza çekiyordu. (N. Kemal)
- (Birine) Nazı geçmek: Dilediğini kabul ettirecek kadar hatırı sayılmak: Tasavvuf ehlince erenlerin "naz ehli" olanları, Allah'a naz edebilen, nazları Allah'a geçenlerdir. (N. Albayrak)
- (Birinin) Nazına katlanmak: Birinin istediği her şeyi hangi durumda olunursa olunsun yerine getirmek: Peki, ne diye sana yepyeni elbiseler yaptırıyor, bu kadar masraflara giriyor, her nazına katlanıyor? (H. F. Ozansoy)
- Nazını çekmek: Birinin her istediğini yerine getirmek, her türlü davranışına katlanmak: Onun bunun nazını, kendi nazlı yari için çeker. (A. Tecemen)
Naz ile ilgili atasözleri ve anlamları
İçinde "naz" kelimesi geçen atasözleri ve açıklamaları:
- Çok naz âşık usandırır: (atasözünün anlamı) Başka şeylerde olduğu gibi nazlanmada da aşırı gidilmemelidir ve karşı taraf bıktırılmamalıdır: A kuzum çok nazdan âşık usanır / Vefasız sevdadan gönül bulanır. (Emrah)
- Güzele güzel dersin naz eder, çirkine güzel dersin haz eder: Güzel sözün her insanda bırakacağı etki yine güzeldir (!).
- Kişi, sevdiğine naz eder: Naz etmek sevmenin bir işaretidir, insan sevmediğine naz etmek için uğraşmaz, hemen tersler.
- Kız anası naz anası, oğlan anası kapı arkası: Kız anasına itibar edilir, oğlan anası istenmez.
- Kız evi, naz evi (ona göre al önlemini): Kız tarafı nazlı olur, erkek tarafının bunu kabul etmesi ve buna hazırlıklı olması gerekir: Kızdır, nazdır, ne verilse azdır.
- Naz maşukun, niyaz aşığın kârıdır: Naz sevilenin ve çoğunlukla kızların, yalvarıp yakarma da sevenin genellikle de erkeklerin işidir, bunun tersi düşünülemez: Güzellin huyu cilvedir nazdır aşığın sanatı ise niyazdır. (Ciziri)
Soru/Yorum Formu