Gurbet nedir ne demektir? Gurbet ile ilgili deyimler atasözleri ve anlamları

Gurbet çekmek

1. Doğup yaşadığı yerden pek uzak olan bir yer, yabancı memleket, yurt dışı, yad el: On üç on dördümde gittim gurbete / Kim dayanır ayrılığa hasrete / Nasıl dayanayım ben bu firkate / Hasret kıyamete kaldı neyleyim? (Dörtdivanlı Hilmi)
2. Böyle bir yerde yaşama ve yaşamanın neden olduğu yabancılık ya da gariplik duygusu: Sen gurbeti bilmezsin!... Gurbette yalnızlık daha bir yalnız, gam daha bir gamlı, dert daha bir dertlidir. (M. N. Sefercioğlu)
3. (tasavvuf, din) Öteki dünyaya göre bu dünya: İnsanın asıl vatanı yaratılmadan önce bulunduğu ruhlar alemidir. Yaşadığı bu alem ise onun için gurbet sayılır (Şeyh Galip). Biz ana rahminde gurbete düştük / Ninniler öğrendik, sen var içinde / Kederi, öfkeyi sineye dürdük / Halaya dizildik aşkın deminde (M. Yanık)

Gurbet ile ilgili birleşik kelimeler

• Gurbet el (eli): Yabancı ülke, yabancı yer: Hüzün yoklayıp dururken / Kalbim tekleyip dururken / Gülüm bekleyip dururken / Eriyorum gurbet elde (Ü. Soğancı). Sonra bilmezmiş gurbet eli, oralar nasıldır, nasıl yaşanır. (B. Yanbolulu)
• Gurbet kuşu:
  1. (mecazi) Gurbete giden insan: Yoksulluktan kurtulmak için köylülerin birçoğu "gurbet kuşu" olurken ilginç olaylarla karşılaşırlar (R. Çiftlikçi). Aşarım mor dağları kalbim arkada / Gurbet kuşu yalnız uçar havada / Yıllar geçer unutuluruz biz de sılada / Düştü gurbet acısı gülemem bugün. (S. Ulutürk)
  2. Asalak olarak yaşayan küçük bir böcek, bit, kehle.

Gurbet ile ilgili deyimler ve anlamları

İçinde "gurbet" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları, örnek cümleler ve dörtlükler:

• Gurbet çekmek: (deyiminin anlamı)
  1. Doğup yaşadığı yerleri özlemek, vatan hasreti çekmek: Bu viran handa hep gurbet derdi çeken, yüreğinde gurbet acısı taşıyan insanlar vardır. (N. Birinci)
  2. Gurbetin zahmetlerine, acılarına uğramak: Hicrini görmeyen ne bilir hâlimi benim / Gurbet çeken bilir ne belalar çeker garip (Kemalpaşazade)
• Gurbete çıkmak (gitmek): Doğup yaşanılan yerden uzaklaşmak: Dert ve belaya uğrarsak gam çekmeyiz, seferdeki meşakkat ululuğa ve yüksekliğe sebep olur fikri ile vatanı bırakıp gurbete çıktık. Nice yıldır gezmedik yer bırakmadık (V. Evinç). Gönül gurbet ele çıkma, / Ya gelinir, ya gelinmez. / Her dilbere meyil verme, / Ya sevilir ya sevilmez. (Erzurumlu Emrah)
• Gurbete (gurbet ele) düşmek: Vatanından, yurdundan, aile ocağından uzak bir yere gitmek veya gitmek zorunda kalmak: Güz gelince, çoğumuz gurbete düştük. Doyurmuyordu bu topraklar bizi. Küskün, gücenikti bu topraklar bize (E. Sarı). Çıktık gurbet ele, ekmek parası, / Gurbet elde kapanmaz ciğer yarası. / Gözümde tütüyor bizim orası, / Bizim ele doğru gidesim gelir. (S. Aslan)
• Gurbette olmak: Doğup büyüdüğü yerden uzakta yaşamak: Gurbette doğmuştum, gurbette büyümüştüm babam gibi. Babam gurbette büyümüş, gurbette okumuş, gurbette çalışmış, gurbette doyurmuştu bizi (E. Kaplan). Gurbetteyim haber gelmez sıladan / Hiç cevap gelmiyor gözü eladan / Kurtulmuyor her an başım beladan / Belaya bıraktın başımı felek (L. Gülderen)

Gurbet ile ilgili atasözleri ve anlamları

İçinde "gurbet" kelimesi geçen atasözleri ve açıklamaları

• Gurbet, adı bet: (atasözünün anlamı) İnsanı sevdiklerinden ve sevdiği yurdundan ayrı koyan gurbetin iyi olmadığını anlatır (bet: kötü): Gurbet adı bet derdi rahmetli nenem. Yurduma döndükten sonra, kapı arkası bile gurbet şimdi benim için.. (D. Giritli)
• Gurbet, adamı terbiye eder: Memleketinden, sevdiklerinden uzak yaşayanlar daha çabuk olgunlaşırlar.
• Gurbet meşakkat: Bilmedikleri, tanımadıkları yerde yaşamak zorunda kalanlar çeşitli sorunlarla karşılaşabilirler.
• Gurbette geçen ömür ömür değildir: İstemedikleri yerde yaşamak zorunda kalanlar genellikle mutsuz olurlar.
• Gurbette gezen çok şey öğrenir: İnsan bir çok şeyini öğrendiği ortamından ayrılıp yeni ortamlara girdiğinde ilk defa göreceği dolayısıyla öğreneceği şeyler artar.
• Gurbette övünmek, hamamda türkü söylemeye benzer: Bazı kendini beğenmiş, kimseler hiç tanınmadıkları bir ortamda kendilerini olduklarından daha üstün göstermeye çalışırlar.
• Gurbette sultan olacağına yurdunda züğürt ol: Vatan ve yurt sevgisinin parayla ölçülemeyeceğini anlatır.
• Gurbette taşa yaslanmayan evindeki hasırın kıymetini bilmez: İnsan ayrılıp başka yerlere gidince evinin kıymetini daha iyi bilir.
• Kapı arkası bile gurbet: Bir insan evinden pek uzağa gitmese bile evden ayrıldıktan sonra kendini gurbete çıkmış gibi hisseder.