![]() |
İyot elementi |
İyot, simgesi I, atom sayısı 53, atom ağırlığı 126,90 olan parlak ve mavimsi-siyah renkte metalik olmayan katı bir elementtir. Gaz olarak mor (eflatun) renktedir ve göz, burun, boğaz ve mukoza için son derece tahriş edicidir. Periyodik tabloda 7A grubunda (halojenler grubu) 5. periyotta bulunur. Bernard Courtois tarafından 1811'de Fransa'da keşfedilmiştir.
Karada ve denizde sodyum ve potasyum bileşiklerinde bulunur. Başlıca sodyum iyodat ve sodyum periyodat tuzlarından elde edilir.
![]() |
İyot atomu elektron kabuk modeli |
İyot küçük miktarlarda insan vücudu tarafından kullanılır: Vücudun fiziksel ve zihinsel gelişimini kontrol eden tiroit bezinin ürettiği tiroksin hormonunun bir parçasıdır. İyodun radyoaktif izotopu olan 131İyot, insan tiroit bezinin bazı hastalıklarını tedavi etmek için kullanılır. Geçmişte antiseptik olarak kullanılmasına rağmen, zehirli doğasından dolayı bu uzun sürmemiştir.
Ayrıca iyot, nişasta testinde de kullanılır ve temas ettiğinde rengi koyu maviye döner. Potasyum iyodür olarak da fotoğrafik film yapmak için kullanılır.
Simgesi: | I |
---|---|
Atom Numarası: | 53 |
Grup: | Halojen |
Kristal Yapısı: | Ortorombik |
Atomik Ağırlığı: | 126,90447 |
Proton Sayısı: | 53 |
Nötron Sayısı: | 74 |
Elektron Sayısı: | 53 |
Enerji seviyesi (kabuk) başına elektronlar: | 2,8,18,18,7 |
Elektron konfigürasyonu (dizilimi): | [Kr] 4d10 5s2 5p5 |
Değerlik (valans): | 1,3,5,7 |
Erime Noktası: | 113.5 °C |
Kaynama Sıcaklığı: | 184.35 °C @ 35 atmos. |
İyonlaşma enerjisi: | 1008,4 (kJ/mol) |
Elektron ilgisi: | 295,3 (kJ/mol) |
Elektronegatiflik: | 2,66 |
Kovalent Yarıçap: | 1.33 Å |
İyonik Yarıçap: | 2.20 (-1) Å |
Atomik Yarıçap: | 1.32 Å |
Atomik Hacim: | 25.74 cm3/mol |
1. İyonizasyon Potansiyeli: | 10.4513 V |
2. İyonizasyon Potansiyeli: | 19.131 V |
3. İyonizasyon Potansiyeli: | 33.0 V |
Yarılanma ömrü: | Kararlı |
Bilinen izotopları: | 108I, 109I … 144I |
Kararlı izotopları: | 127I |
Radyoaktiflik: | Hayır |
Bozunma şekli: | Bozunma yok |
Oksidasyon Durumu: | (±1),5,7 |
Yoğunluk @ 293 K: | 4.93 g/cm3 |
Özgül Isı: | 0.214 J/gK |
Buharlaşma Isısı: | 20.752 kJ/mol |
Füzyon Isısı: | 7.824 kJ/mol |
Elektriksel İletkenlik: | 8.0E-16 106/cm ohm |
Termal İletkenlik: | 0.00449 W/cmK |
Elastisite modülü: | — |
Isıl Genleşme Katsayısı: | 87 10-6 K-1 |
Yer kabuğundaki bolluk: | 0.000049% |
Deniz suyundaki bolluk: | 6×10-6% |
İnsan vücudundaki miktarı: | 0.00002% |
Manyetiklik: | Diyamanyetik |
Sertlik: | — |
Kafes Parametresi: | 4.79 Å |
Kafes Parametresi: | 7.25 Å |
Kafes Parametresi: | 9.78 Å |
Soru ve Yorumlar: 1
Soru/Yorum Gönder